De Westelijke Tuinsteden bestaan in 2012 zestig jaar. Een goed moment om stil te staan bij de interessante locaties en architectuur die het gebied rijk is. Aflevering drie van deze rubriek, verzorgd door vrijwilligers van de vereniging ProWest, Erfgoedvereniging Heemschut en het Cuypersgenootschap.

De H-school: gezonde basisschool en buurtcentrum

Door: Alex Hendriksen - Cuypersgenootschap

De Slootermeerschool aan de Burg. Fockstraat.

Foto: Erik Swierstra, oktober 2011.

In Nieuw-West zijn zeven zogenaamde H-scholen gebouwd, zoals de Goeman Borgesiusschool aan de Aalbersestraat en de Slootermeerschool aan de Burgemeester Fockstraat. Laatstgenoemde school is een gemeentelijk monument. De H-scholen zijn tussen 1951 en 1960 gebouwd en genoemd naar de vorm van hun plattegrond.

Geen gang
Een H-school bestaat uit twee vleugels, in het midden verbonden door twee dwarsstroken. De klaslokalen bevinden zich in één vleugel, verdeeld over twee verdiepingen. Omdat een gang langs de klaslokalen ontbreekt, moeten de kinderen die les hebben in de buitenste lokalen eerst de daarvoor liggende doorkruizen. Dit is een nadeel van dit type, maar de H-school blijkt in de praktijk goed te functioneren.

Licht, lucht en groen
Kenmerkend is dat de lokalen aan twee zijkanten ramen hebben, waardoor veel licht binnenkomt en zogenaamde dwarsventilatie mogelijk is. Dit was nieuw in die tijd en werd door de overheid voorgeschreven omdat de ziekte tuberculose na 1945 nog altijd welig tierde. De H-school was een verbetering ten opzichte van de gangbare gangschool, waarbij altijd een gang langs de lokalen liep. Behalve licht en lucht was veel groene (speel)ruimte om een H-school belangrijk.

Ontmoetingszaal
De tweede vleugel biedt ruimte aan een groter handenarbeidlokaal, een gymnastieklokaal en een grote aula. Deze aula was niet alleen voor het schoolgebruik, maar was ook belangrijk als ontmoetingszaal voor de buurt.

Openlucht
De buitenruimten tussen de vleugels en de verbindingsstroken liggen uit de wind en waren ingericht als openluchtlesruimte of boden ruimte aan schooltuintjes. De H-school is daarmee een vervolg op de open luchtschool van architect Duiker in Amsterdam Zuid uit 1929.